Zambiya'da Yatırım Fırsatları

 

Niçin Zambiya’ya Yatırım Yapılmalı?

Son on yıl boyunca Zambiya başarılı bir şekilde gelişti ve zenginleşti.. Son on yılda ekonomik büyüme, artan zenginlik, yabancı ve yerel yatırımcılar için pazara daha kolay erişimi övülmeye değer göstergesi olduğu çok açıktır. Bu süre boyunca zambiya ülkenin madencilik yaptığı ve hizmet endüstrilerinin genişlemesiyle desteklenen %5 ‘in üzerinde ekonomik büyümeyi başardı.

İyi yönetişim ve sağduyulu makroekonomik politikaların aktif takibiyle Zambiyanın bu makroekonomik çevresinin düzenli (veya düzgün ) ve yatırım ve ticari altyapıyla ilgili yapısal değişimlerle bölgedeki en uygun olduğu düşünülmektedir. Bu yapısal değişimlerin hepsi iş yapma maliyetindeki önemli azalmaya yönelik olarak şu anda en doruk noktasındadır.

Zambiyayı çekici bir yatırım noktası yapan diğer önemli güçlü yanları şunlardır;

  • Doğal kaynaklar ve insan gücü çokluğu
  • 1964 de bağımsızlığını kazandığından beri politik istikrar
  • Fiyatlar, faiz oranları, yabancı para kurları ,borç geri ödemelerinin serbest anavatana geri dönüşü üzerindeki kontrollerin kaldırılması
  • Net karların %100 anavatana geri dönüşü
  • Gelişmiş olmasının yanı sıra uluslararası standartta borsa
  • Birçok Avrupa, Kuzey Amerika, Afrika ve Asya ülkeleriyle çifte vergileme anlaşmaları
  • Çoklu ekonomik altyapı bölgelerinin kurulması
  • Zambiya Kalkınma Ajansı tarafından kolaylaştırılan yabancı ülkelerin toprak elde etmesi
  • Pazara erişimi :Zambiya çeşitli bölgesel ve uluslararası ticaret ve ekonomik gruplanmalarının parçasıdır. Bölgesel seviyede Zambiya Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarına(COMESA) ve Güney Afrika Kalkınma topluluğuna(SADC) üyedir. Bu durum Zambiya’nın hem toplam 492,5 milyon nüfusa ve 657,4 milyar Amerikan Doları gayrisafi milli hasılaya sahip COMESA pazarına hem de 293 milyon tüketici nüfusuna ve 700 milyar Amerikan Doları gayrisafi milli hasılaya sahip SADC pazarına erişime sahip olduğu demektir. Uluslararası seviyede Zambiya tercihli ticaret anlaşmalarının bir yararlanıcısıdır. Örneğin Amerika Bileşik Devletleri ile Afrika büyüme fırsatı anlaşması (Sözleşmesi) AGOA altında , Çin ile Çin Afrika işbirliği forumu FOCAC adı altında, Japonya ile Afrika'nın gelişimi için Tokyo Uluslararası Konferansı TİCAD adı altında, Hindistan ile Hint Afrika forumu IAF adı altında ve Kanada ile küresel pazar faaliyet planı GMAP adı altında çeşitli anlaşmalarla Zambiya tercihli ticaretten yararlanabilir . Zambiya hem de Cotonou anlaşmasının parçasıdır ve genelleştirilmiş tercih sistemi GSP ve silah hariç herşey anlaşması (EBA) altında Avrupa pazarı için gümrük vergisiz ve kotasız pazar erişiminden yararlanmaktadır.

 

Yatırım Fırsatları

Zambiya hükümeti kamu özel ortaklığı (PPPs)  sayısını arttırırken ve  ülkenin altyapı ve kamu sektörü dağıtımını geliştirirken, ekonomiyi madencilik sektöründen uzaklaştırarak çeşitlendirmeye kendini adamıştır. Hükümetin hem de ekonominin tüm yönlerinde yaptırımın herhangi bir alanındaki yatırımcılardan  istenilmeyen mali teklifleri cesaretlendirdiği ve kabul ettiği Kamu özel ortaklığı şartı yada kanunu,  2009 yılı ağustosunda yürürlüğe girmiştir.

Ek olarak hükümet bilgi iletişim teknolojileri , telekomünikasyon  karayolu demiryolu,  enerji üretimi, turizm, atık yönetimi ve su kaynağı sağlama gibi çeşitli projelerde stratejik ortaklar aramaktadır.

 

Madencilik

sektöründe baskın olan bakır madenciliği ile madencilik, Zambiya ekonomisine, merkezi önemde kalmaya devam etmektedir. 2016 yılında Zambiya Afrika'da ikinci en büyük madeni üreticisi, dünyada dokuzuncu en büyük madeni üreticisi idi .2013 yılında, Zambiya’daki bakır üretimi 800.000 tondan daha fazla  üretimle bu zirvesine ulaştı.2000 yılından beri keşif ve uygulama altındaki yeni projelerden dolayı eğer uluslararası ortalama metal fiyatları 2014 yılında kaydedilen metal fiyatlarının üzerinde olursa, Bakır üretiminin 2018 yılında  1.500.000 tona varacağı ve madencilik sektöründeki yatırımın yaklaşık olarak 15 milyar dolara ulaşacağı öngörülmektedir. Bakırdan başka Zambiya’nın maden kaynakları boldur ve maden zenginliği, metalleri, kireç taşlarını ve endüstriyel madenleri, yapı ve enerji madenlerini içerir.

Zambiya altın bakır, kobalt, çinko, kurşun Demir, magnezyum nikel ve platin grubu elementleri, kireç taşı, endüstriyel mineraller ve enerji mineralleri ( uranyum kömürün hidrokarbon) içeren geniş bir maden kaynakları yelpazesine sahiptir. Ki bu durumda ülkede bu mineralleri çıkarma ve işletmeye yönelik olarak mükemmel yatırım fırsatları sunmaktadır.

 

Tarım

Zambiya %58i tarıma elverişli olan 752 bin kilometre karelik bir toprak alanına sahiptir. Fakat bununla birlikte şu anda tarıma elverişli toprakların %14’ü ekilip dikilmektedir ki bu durumda tarım alanında daha fazla gelişme için potansiyeli göstermektedir. Tarımı için incelenen alanları kullanmak amacıyla hem yerel hem de uluslararası yatırımcıları çekmek için yeni tarım  alanları açıldı. Yatırım için öncelik verilen potansiyeli çok geleneksel olmayan ürünler pamuk, kahve, tütün, şeker kamışı ananas ve diğer tarımsal ürünleri içerir.

Tarım yaygın olarak yağmurla beslenir ve bu yüzden sektörün performansı çoğunlukla yağış kalıbıyla belirlenir. Sulama potansiyeli tahminen 430000 hektardır. Bunun sadece  100000 hektarı gelişmiş su imkanına sahiptir. Afrika'nın güneyinde toplam su kaynaklarının tahminen %45’ine  sahip Zambiya, kitlesel sulu tarım potansiyele sahiptir.

 

Tarımsal Ürünleri İşleme

Zambiya hükümeti tarımın sadece zambiya halkına anlamlı gelişim meydana getirmek için yeterli olmadığını ve bundan dolayı sade tarımdan tarımsal ürünlerin işlenmesine kadar  çeşitlilik ihtiyacını fark eder. Zambiya’da tarımsal ürünlerin işlenmesi sektörü genellikle son yıllarda üretim ve ihracat performansından dolayı önceden görülmemiş bir büyüme yaşayan en önemli sektörlerden biridir. Bu durum iş çevresi oluşturma yanı sıra çeşitli değer zincirlerinde büyük yatırım akışlarıyla yakından ilişkilidir. Yani, bunlarla ilişkilendirilebilir.

Zambiya’daki tarımsal işleme sektöründeki  yatırım fırsatları aşağıdaki belirtilen birimleri içerir fakat sadece bunlarla sınırlı değildir:

• Fıstık yağ üretimi;

• Ceviz işleme;

• Kümes hayvanı ve hayvan gıdası üretimi (soya fasulyesi);

• Monyak (Tropikal bitki) işleme (yiyecek ve diğer endüstriyel ürünler);

• Tahıl öğütme(pirinç, buğday, mısır);

• Yenilebilir sıvı yağ üretimi;

• Meyve konserveciliği ve meyve suyu üretimi;

• Et, süt, deri ve deri ürünleri;

• Balık konserveciliği ile balık eti üretimi;

• Pamuk işleme (iplik üretimi) ve tekstil ;

• Biodizel ve etanol üretimi ;

• Bal işleme;

 

Turizm

Zambiya çok çeşitli vahşi yaşam ve bitki türlerine ev sahipliği yapan bozulmamış ulusal parklara ve oyun yönetim alanlarına sahip olmaktan dolayı övünür. Diğer çekim alanları arasında bu durum, zengin doğal turizm varlığı sunarak, ülkeyi Afrika'daki öncelikli turizm noktalarından biri olarak ortaya çıkarır. Bu turizm varlıkları muazzam şelaleleri ,gölleri, nehirleri, vahşi yaşamı koruma alanları (ülkenin toplam toprak alanının yaklaşık %31ini oluşturur) ve harika tropikal iklimi içerir.

Zambiya , dünyanın yedi harikasından biri olan ve UNESCO miras listesinde yer alan Viktorya Şelaleleri'ne ev sahipliği yapmaktadır. Kültürel deneyimleri yanı sıra manzara vahşi yaşam, bitki ve hayvan bakımından Zambiya’nın coğrafi konumu. ölçekleri ve sundukları herhangi bir oyuncunun (yatırımcının) sektörde gelişmekte kaldıraç gibi kullanabileceği çoklu eşsiz satış önerileri sunmaktadır. Eko turizmi için birçok fırsatlar sağlayan harika vahşi yaşama tahsis edilmiş 23 milyon hektar alanı kapsayan 20 ulusal park 34 oyun yönetim alanı vardır.

Zambiya hemde 73 yerel lehçeden oluşan çok çeşitli bir nüfusa ev sahipliği yapar.Ülke hem de yılın farklı zamanlarında düzenlenen zengin bir geleneksel kültürel festivaller ve etkinlikler dizisi sunar. Bu törenler, harika geleneksel festivallere sadece katılmak ya da şahitlik etmek için çok sayıda kümelenen ya da bir araya gelen hem yerel hem de uluslararası Seyahat edenler için çekim noktalarıdır.

Aşağıdaki fırsatları yatırım için vardır:

1- Kamu özel ortaklığı vasıtasıyla tatil tesisi gelişimi:

Hükümet dünya sınıfında turizm tesis noktasına gelişmesi için tahsis edilen ülkenin kuzey taraflarında yoğun enerji kaynakları sağlanması, havayolu pistlerinin eklenmesi ve yapılması, bilgi iletişim teknolojilerinin altyapısı, su alt yapısının yapılması gibi gerekli altyapıları yapıyor. Bu alan herhangi bir tür konaklama yatırımı için uygundur. Özellikle Tangaynika Gölü’nün sahillerindeki Nsumbu Ulusal Parkı içinde bulunan aşağıdaki yerler Kasaba Körfezi Bütünleşik Kalkınma Planında (IDP) belirlenmiştir:

  • Mitongolo Sahası- yaklaşık 60 hektar alanı kaplar.
  • Chilanga Sahası - yaklaşık 185 hektar alanı kaplar.
  • Chitobo Sahası - yaklaşık 85 hektar alanı kaplar.
  • Kapalwe Sahası - yaklaşık 66 hektar alanı kaplar.
  • Crocodile Bay Sahası - yaklaşık 130 hektar alanı kaplar.
  • Muzinga Sahası yaklaşık seksen hektar alanı kaplar.

2- Daha fazla gelişmiş Livingstone Şehri

Zambiyanın turizm başkenti olan Livingstone, hükümetin, çeşitli turizm alanları ve ürünleri sunabilsin diye şehri daha fazla geliştirdiği ülkenin güney bölümünde bulunmaktadır. Bütünleşik kalkınma planı geliştirildi ve Livingstone'da aşağıdaki yatırım sahaları belirlendi.

  • Dambwa TAAP (Seyahat Ajansları Ortaklık Programı) sahası - yaklaşık 1700 hektar alanı kaplar.
  • ZAF Chalet TAAP sahası- yaklaşık 45 hektar alanı kaplar.
  • The Hubert Young Drive TAAP sahası - yaklaşık 45. Hektarı alanı kaplar.
  • The Songwe Gorge TAAP sahası- Songwe Gorge' kuzey ve güney kenarları - eklentileri bakımından yaklaşık 32 ve 55 Hektarı alanı kaplar.
  • The Zain Mast Site TAAP sahası - Livingstone içinde yaklaşık 215 hektar alanı kaplar.
  • Katombora TAAP sahası- 18,7 hektar, 18 hektar ve 10 hektar alanı kaplayan üç saha
  • Livingstone Otel ve Konferans Merkezi - modern çok amaçlı konferans tesis gelişimi

​3- Turizm Evleri, Turizm Kampları ve Vahşi Yaşam Turizm Kampları

Kafue, Mosi-oa -tunya,Kuzey Luangwa ve Nsumbi Ulusal Parklarında yatırımcılar için çeşitli turizm sahaları vardır.

Oteller

Oteli gelişimi alanındaki mükemmel yatırım fırsatları ülkede zaten kurulu olan operatörlerin önemli sayısıyla ispatlanmıştır. Zambiya’ya gelen ziyaretçilerin çoğunluğu bu sektörde iyi yatırım fırsatları sunan iş amacıyla seyahat ederler.

Diğer Projeler

  • Mulungushi ulusal konferans merkezinin yeniden gelişimi
  • Zambiya uluslararası ticaret fuar alanının ve Mukuba otelinin yeniden gelişimi

 

Enerji

Zambiya’nın enerji kaynakları elektrik, petrol, kömür canlı kütle ve yenilenebilir enerji kaynaklarını içermektedir. Tüm diğer enerji kaynaklarında ülke temel olarak kendi kendine yeterli iken tamamen ithal edilen enerji türü sadece petroldür. Ülkedeki en önemli enerji kaynağı olan elektriğe talep bölgede ve ülkedeki artan ekonomik faaliyetler yüzünden yıllık olarak yaklaşık ortalama %3 büyümektedir.

Enerji sektöründeki yatırım fırsatları elektrik üretimi, petrol, kömür ve yenilenebilir enerjileri içermektedir.

 

Elektrik

Hidroelektrik enerjiye ulusal enerji kaynağına yaklaşık %10 katkıda bulunan ağaçtan sonra ülkedeki en önemli enerji kaynağıdır ve üç büyük hidroelektrik güç istasyonu tarafından üretilir. Zambiya’nın Güney Afrika Gelişim Toplumu'(SADC) ndaki su kaynaklarının yaklaşık yüzde 40'ına sahip olduğu tahmin edilmektedir. Bu durumda Zambiya’nın yaklaşık 6000 megavat (MW) hidroelektrik potansiyeline sahip olmasını mümkün kılmaktadır. Bu potansiyelin sadece yaklaşık 2434.3 MW 'ı kuruldu, fakat elektrik talebi hızlı şekilde artırmaya devam etmektedir. Zambiya ve SADC Bölgesi 2007den beri enerji açığıyla yüzyüzedir. Şu an ki 56000 megavat üretimi arttırmak ve 2027 ye kadar 96000 megavat öngörülen talebi karşılamak ve geçmek için 73 enerji üretim projesine ihtiyaç duyulmaktadır.

Enerji sektöründeki yatırım fırsatları aşağıdaki belirtilen alanları içermektedir:

  • Elektrik üretimi (hidroelektrik ve termik) ve ve nakli
  • Yenilenebilir güneş ve diğer enerji tesislerinin kurulumu
  • Güneş enerji sisteminin parçalarının üretimi
  • İzole ızgara kurulumu
  • Güneş panelleri ve ilgili aksesuarların satışı

 

Petrol

Petrol Zambiya'nın toplam enerji ihtiyacının yaklaşık %9 una, katkıda bulunur. Son yıllarda petrol ürünleri tüketiminde önemli bir artış vardır. Örneğin ulusal dizel tüketimi ortalama 2007 de 1.500.000 litreden 2015 te yaklaşık 2.700.000 litreye yükseldi. Ülkedeki petrol ürünlerine güncel talep aylık 231 milyon litre civarındadır.

Petrol endüstrisinde petrolün üretimi (çıkarılması ) ve petrolden üretilen (benzin mazot gibi) ürünler alanındaki projelerde yatırım fırsatları vardır.

Petrol üretimi (Upstream): Mikrobiyal belirtilerle petrol ve gaz arama tekniğinin kullanıldığı Zambiyanın batı kuzeybatı ve Doğu eyaletlerini kapsayan yeni petrol keşif çalışması Okanango ve Kuzey Luangwa vadilerinin petrol ve gaz potansiyeline sahip olduğunu gösterdi. Hükümet özel şirketlerin petrol ve gaz arama ve bulma çalışmalarını yapmalarına izin verme eğilimindedir

Petrol Ürünleri Üretimi (Downstream): Zambiya’da petrol ürünleri üretimi sektöründe petrol ürünlerinin kitlesel depolanması alanında büyük bir açık vardır. Bu durumun üstesinden gelmek için hükümet yap işlet devret temelinde Zambiya'nın başkenti Lusaka'da 50 milyon litrelik petrol terminali yapmak amacıyla strateji ekip ortaklara sözleşme yapmayı istiyor.

Altyapı Gelişimi

Ekonomik büyümesini sürdürmek için Zambiya'nın altyapısını güncellemesi gerekir. Bu amaca yönelik olarak hükümet yoğun köprü, demiryolu, havalimanları, deniz ve karasal su yolları gibi alanlarda fiziksel altyapının yapımı, iyileştirilmesi ve bakımı üzerinde yoğunlaşmıştır.

 

Havalimanları

Ülke son zamanlarda açık hava politikasını benimsedi ve şu anda Güney Afrika bölgesi için hava kargo dağıtım noktasının kurulmasını desteklemektedir. Bununla ilgili olarak özel sektörle işbirliği içinde tüm uluslararası havalimanlarında altyapıyı iyileştirmek için bir program başlattı. Bundan dolayı bu durum aşağıdaki alanlarda yatırım fırsatları sağladı:

  • Havalimanları ve civarında otelin alışveriş merkezi konferans tesisleri gibi yardımcı tesisler , pist ve terminallerin yapımı
  • Chipata ,Kituwe,Kasama,Mongu,Solwezi ve Mansa'da altı ayrı projede belli hava alanlarındaki hava alanların geliştirilmesi için özel sektörün katılımı öngörülmektedir.

 

Karayolları

Zambiya hükümeti Zambiya’yı Angola, Bostwana, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Malavi, Namibya, Tanzanya ve Zimbabve'ye bağlayan yolların yapımı ve iyileştirmesini amaçlayan Link 8000 Projesini (hızlandırılmış ulusal yol yapım programı) başlattı. Bu öncelikli hükümet programı çift şeritli yolu ve duble yolu kalitesinde 8000 kilometre yol yapmayı öngörmektedir. Link Zambiya 8000 projesinin 2013 ten başlayarak en az beş ile sekiz yıl arasında devam etmesi beklenmekte ve 5 milyar dolardan daha fazlasına malolacağı tahmin edilmektedir.

Hükümet özel sektör şirketlerine ticari trafik yükünü taşıyacak ve sürdürülebilir gelir modelinde yapılabilecek ve işletilebilecek önemli paralı yolların yapımını üstlenmeyi düşünmelerini önerdi . Bu öncelikli karayolu güzergahları aşağıda belirtilen hatları içermekte ve Zambiya’nın ulusal yol ağının omurgasını oluşturmaktadır.

  • Solwezi-Kazungu Yolu (Kasumbalesa'ya bir dağ yolu İle)
  • Kapiri Mposhi- Nakonda Yolu
  • Chipata'dan geçen Lusaka- Mchinji Yolu

Demir yolları

Hükümet kara taşımacılığı sektörünü desteklemek için ülkedeki demiryolu ağını genişletme niyetindedir. Önemli çıkış noktalarına bağlayan demiryolu rotalarının gelişimi sadece dış dünyaya erişimi kolaylaştırmak için değil , aynı zamanda alt bölgelerde ticaretin genel gelişimi ve Zambiya’yı iş yapılabecek rekabetçi bir ülke haline getirmek için hayati öneme sahiptir. Bu alandaki fırsatların bazıları aşağıdakileri içermektedir:

  • Chingola -Jimbe Hattı (Angolayla sınır): Bu demiryolu hattı Chingola'daki var olan hattı Solwezi geçerek Angola'daki Jimbe sınır kasabasına bağlamayı içerir.
  • Kofue (Zambiya)- Zawi (Zimbabwe) Hattı:Bu demiryolu hattı Zambiya demiryolu hattının Zimbabve'nin Ziwa şehrinden geçerek Mozambik'teki Beira limanına en kısa rota olarak bağlayacaktır.
  • TAZARA Nselku-Mpulungu Limanı Hattı:Bu demiryolu hattı Büyük Göller Bölgesi'nden Hint okyanusundaki deniz limanlarına ihracat ve ithalatı kolaylaştırmak için Mpulungu limanını Nseluka'daki TAZARA hattına bağlamayı içerir.
  • Mchinji-Chipata Hattının TAZARA'ya uzatılması:Bu demiryollu hattı Chipata -Mchinji Hattını Petauke bölgesinden geçerek Mozambik'teki Nacala Limanı'na bağlamayı içermektedir.
  • Zambiya -Namibya demiryolu hattı (Livingstone - Sesheke ) :Bu hattın yapımı Mulobezi hattının kısmen rehabilitasyonunu ve Kazungulu'dan geçen Livingstone -Katima Mulilo arasında bir dağ yolunun yapımının fizibilite çalışmalarını ve Walvis körfezi- Livingstone -Lusaka Ndola-Lubumbashi koridorunun parçası olarak Namibya demiryolu sistemi bağla(n)mayı içerir.

 

Konut ve Emlak Altyapısı

Zambiya öncelikle madencilik faaliyetlerinin yeniden canlandığı kuzey- batı illerinde ve Coppebelt'in hızla büyüyen kasaba ve alanlarında konut kıtlığıyla karşı karşıyadır. Yeni kasaba ve mahallelerin kurulması bu alanlarda konut talebindeki artışı daha da destekledi. Hükümet tahminleri ülke çapında 2 milyonluk bir konut ihtiyacı olduğunu öngörmektedir ve gelecek on yılda yıllık ikiyüz bin konutluk bir yapımını ve dağıtımını tavsiye etmektedir. Fakat bununla birlikte Zambiya’da konut sektörü en büyük oranda bireysel ve özel sektör girişimleri tarafından yürütülmekte ve sürdürülmektedir. Şuan ki konut açığının üstesinden gelmek için hükümet Zambiyalıların çoğunluğuna güç yetirebilir (ödenebilir), kaliteli ve yeterli konut sağlamayı mümkün kılan bir ortam oluşturdu.

Konut ve emlak sektöründeki fırsatlar aşağıdaki belirtilen fırsatları içermektedir :

  • Ticaret ve Sanayi Bakanlığı aracılığıyla Zambiya ülkenin ana iş, sergi ve ticaret merkezi olarak kullanılabilen ticari fuar alanlarının modern bir eğlenceye sergiyi ve iş merkezine dönüştürülmesi amacıyla ortaklaşa olarak finanse etmek, yeniden tasarlamak ve yeniden geliştirmek için gelişim ortakları aramaktadır.
  • Konut gelişimi ve yardımcı tesislerin yapımında kamu özel ortaklığı
  • Ticari ve sosyal tesisleri olan modern toplu konut gelişimi
  • İş parkları, alışveriş merkezleri, ofis binalarını içeren ticari emlakların gelişimi
  • Okul, sağlık tesisleri ve diğer kamu alt yapı hizmetlerin yapımı ve gelişimi gibi sosyal altyapının geliştirilmesi
  • Çoklu ekonomik bölge ve endüstriyel parkların gelişimi

 

Üretim Sektörü

Zambiyanın üretim sektörü, ülkenin gayrisafi milli hasılasının yaklaşık %7.7 sini oluşturur ve 2011 yılından itibaren son beş yılda yıllık %3lük bir ortalama büyüme oranında gelişmektedir. Sektördeki büyüme büyük oranda tarımsal işleme (yiyecek ve içecek) tekstil ve deri, alt sektörleri tarafından yürütülmekte ve sürdürülmektedir. Metallerin ikincil işlenmesi bir diğer ana faaliyet alanıdır ve bakır ve ilgili metalik ürünlerinin eritilmesi ve rafinesini içermektedir. Üretim sektörünün ülkenin ekonomik büyümesi için hayati önemi göz önünde bulundurularak Zambiya hükümeti çoklu ekonomik bölge tesislerinin kurulması ve kamu özel yaptırım girişimlerinin desteklenmesi gibi üretim faaliyetlerini desteklemek için önlemler almaktadır. Üretim sektöründe yatırım için öncelikli alanlar yiyecek işleme, tekstil ve giyim, mineral işleme, kimyasal ürünler, mühendislik, dericilik elektronik, ilaç ve ambalaj ürünlerini içerir.

 

Ticaret

Zambiya aşağıdaki ürünlerde rekabet gücüne sahiptir.

  • Bakır kablo
  • Şeker kamışı
  • Burley tütünü
  • Pamuk tiftiği
  • Elektrik kabloları
  • Taze çiçek
  • Taze sebze ve meyve
  • Değerli taş
  • El sanatları ve merak
  • Deri ve deri ürünleri
  • Ahşap ürünler
  • Yapı malzemeleri
  • Mısır ve mısır tohumları
  • Buğday ve meslin
  • Çimento ve kireç
  • Nikel
  • Bakır
  • Altın
  • Manganez

 

Zambia Trade Portal Link